Τι είναι ο ωφελιμισμός;
Απάντηση
Η ουσία του Ωφελιμισμού είναι η έννοια της ευχαρίστησης και του πόνου. Η ωφελιμιστική φιλοσοφία βλέπει καλό ως οτιδήποτε αυξάνει την ευχαρίστηση και μειώνει τον πόνο. Είναι μια φιλοσοφία των αποτελεσμάτων. Εάν το αποτέλεσμα μιας δράσης χρησιμεύει στην αύξηση της ευχαρίστησης και στη μείωση του πόνου, τότε η δράση θεωρείται καλή. Στην καρδιά του, ο Ωφελιμισμός είναι μια ηδονιστική φιλοσοφία. Η ιστορία του Ωφελιμισμού μπορεί να εντοπιστεί μέχρι τον αρχαίο Έλληνα φιλόσοφο Επίκουρο, αλλά ως σχολή σκέψης, ο Ωφελιμισμός συχνά πιστώνεται στον Βρετανό φιλόσοφο Τζέρεμι Μπένθαμ.
Ποια είναι μερικά από τα προβλήματα του Ωφελιμισμού; Πρώτον είναι η εστίασή του στα αποτελέσματα. Στην πραγματικότητα, μια ενέργεια δεν είναι καλή μόνο και μόνο επειδή το αποτέλεσμά της είναι καλό. Η Βίβλος λέει ότι ο άνθρωπος κοιτάζει την εξωτερική εμφάνιση, αλλά ο Κύριος κοιτάζει την καρδιά (Α' Σαμουήλ 16:7). Ο Θεός δεν ενδιαφέρεται τόσο για τα αποτελέσματα όσο για τις προθέσεις της καρδιάς μας. Οι καλές πράξεις με κακές προθέσεις δεν ευχαριστούν τον Θεό. Προφανώς, δεν μπορούμε να δούμε τις προθέσεις των άλλων. Δεν είμαστε καν ικανοί να διακρίνουμε πλήρως τις δικές μας προθέσεις. Αλλά αυτό δεν είναι δικαιολογία. όλοι πρέπει να έρθουμε ενώπιον του Θεού και να δώσουμε λογαριασμό για τις πράξεις μας.
Ένα δεύτερο πρόβλημα με τον Ωφελιμισμό είναι η εστίασή του στην ευχαρίστηση σε αντίθεση με αυτό που είναι πραγματικά καλό. Η ευχαρίστηση είναι ένας ανθρώπινος ορισμός του καλού και, ως εκ τούτου, μπορεί να είναι πολύ υποκειμενικός. Αυτό που είναι ευχάριστο σε έναν μπορεί να μην είναι ευχάριστο για κάποιον άλλο. Σύμφωνα με τη Βίβλο, ο Θεός είναι ο ορισμός του καλού (Ψαλμός 86:5· 119:68), και εφόσον ο Θεός δεν αλλάζει (Ιακώβου 1:17), ούτε ο ορισμός του καλού αλλάζει. είναι αντικειμενικό, όχι υποκειμενικό. Η καλοσύνη δεν αυξομειώνεται με τις τάσεις της ανθρώπινης επιθυμίας ή το πέρασμα του χρόνου. Επιπλέον, εξισώνοντας το καλό με την ευχαρίστηση, κινδυνεύουμε να ορίσουμε το καλό ως απλώς την ικανοποίηση των βασικών, σαρκικών επιθυμιών μας. Όπως αποδεικνύεται από τους ανθρώπους που υποκύπτουν σε έναν ηδονιστικό τρόπο ζωής, όσο περισσότερο επιδίδεται σε μια ευχαρίστηση, τόσο λιγότερο έντονη γίνεται η ευχαρίστηση και τόσο περισσότερη τέρψη χρειάζεται για να επιτευχθεί η ίδια διέγερση. Είναι ο νόμος της φθίνουσας απόδοσης, που εφαρμόζεται στην ευχαρίστηση. Ένα παράδειγμα αυτού του κύκλου είναι οι τοξικομανείς που πειραματίζονται με προοδευτικά ισχυρότερα ναρκωτικά για να επιτύχουν το ίδιο υψηλό.
Ένα τρίτο πρόβλημα με τον Ωφελιμισμό είναι η αποφυγή του πόνου. Δεν είναι όλος ο πόνος κακός. Δεν είναι ότι ο πόνος από μόνος του είναι καλός, αλλά μπορεί να οδηγήσει σε καλό. Η ιστορία της ανθρωπότητας είναι γεμάτη διδάγματα από λάθη. Όπως λένε πολλοί, η αποτυχία είναι ο καλύτερος δάσκαλος. Κανείς δεν υποστηρίζει ότι πρέπει να αναζητούμε ενεργά τον πόνο. Αλλά το να λέμε ότι κάθε πόνος είναι κακός και πρέπει να αποφεύγεται είναι αφελές. Ο Θεός ενδιαφέρεται περισσότερο για την αγιότητα μας παρά για την ευτυχία μας. Η προτροπή Του προς τον λαό Του είναι να είναι άγιος όπως είναι άγιος Αυτός (Λευιτικό 11:44, Α' Πέτρου 1:15-16). Η Αγία Γραφή λέει επίσης ότι πρέπει να τη θεωρούμε όλη χαρά όταν αντιμετωπίζουμε δοκιμασίες κάθε είδους (Ιακώβου 1:2-4), όχι επειδή οι δοκιμασίες είναι χαρούμενες, αλλά επειδή οδηγούν σε μεγαλύτερη επιμονή και πιστότητα.
Συνολικά, η φιλοσοφία του Ωφελιμισμού επικεντρώνεται στο να κάνει αυτή τη ζωή όσο το δυνατόν πιο ανώδυνη για όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους. Επιφανειακά, αυτό φαίνεται σαν ένα αξιοθαύμαστο γκολ. Ποιος δεν θα ήθελε να ανακουφίσει τον πόνο των ανθρώπων σε όλο τον κόσμο; Ωστόσο, η Βίβλος μας λέει ότι υπάρχουν περισσότερα στην ύπαρξή μας από αυτή τη ζωή στη γη. Αν το μόνο για το οποίο ζούμε είναι να μεγιστοποιήσουμε την ευχαρίστηση σε αυτή τη ζωή, χάνουμε την ευρύτερη προοπτική. Ο Ιησούς είπε ότι αυτός που ζει για αυτή τη ζωή θα απογοητευτεί πολύ (Ματθαίος 6:19). Ο απόστολος Παύλος λέει ότι τα δεινά αυτής της ζωής δεν θα συγκριθούν με τη δόξα που θα λάβουμε στην αιωνιότητα (Β' Κορινθίους 4:17). Τα πράγματα αυτής της ζωής είναι παροδικά και προσωρινά (εδ. 18). Η εστίασή μας πρέπει να είναι στη μεγιστοποίηση της δόξας μας στον ουρανό, όχι στη ζωή μας στη γη.