Τι είναι η παραβολή;
Απάντηση
Μια παραβολή είναι, κυριολεκτικά, κάτι που ρίχνεται δίπλα σε κάτι άλλο. Οι παραβολές του Ιησού ήταν ιστορίες που ρίχτηκαν δίπλα σε μια αλήθεια για να επεξηγήσουν αυτήν την αλήθεια. Οι παραβολές του ήταν διδακτικά βοηθήματα και μπορούν να θεωρηθούν ως εκτεταμένες αναλογίες ή εμπνευσμένες συγκρίσεις. Μια κοινή περιγραφή μιας παραβολής είναι ότι πρόκειται για μια γήινη ιστορία με ουράνιο νόημα.
Για ένα διάστημα στη διακονία Του, ο Ιησούς βασίστηκε σε μεγάλο βαθμό σε παραβολές. Είπε σε πολλούς από αυτούς· Μάλιστα, σύμφωνα με το Μάρκο 4:34α, δεν τους είπε τίποτα χωρίς να χρησιμοποιήσει παραβολή. Υπάρχουν περίπου 35 από τις παραβολές του Ιησού που έχουν καταγραφεί στα Συνοπτικά Ευαγγέλια.
Δεν ήταν πάντα έτσι. Στο πρώτο μέρος της διακονίας Του, ο Ιησούς δεν είχε χρησιμοποιήσει παραβολές. Ξαφνικά, αρχίζει να λέει αποκλειστικά παραβολές, προς μεγάλη έκπληξη των μαθητών Του, οι οποίοι Τον ρώτησαν: Γιατί μιλάς στους ανθρώπους με παραβολές; (Ματθαίος 13:10).
Ο Ιησούς εξήγησε ότι η χρήση των παραβολών Του είχε διττό σκοπό: να αποκαλύψει την αλήθεια σε όσους ήθελαν να τη γνωρίσουν και να αποκρύψει την αλήθεια από εκείνους που ήταν αδιάφοροι. Στο προηγούμενο κεφάλαιο (Ματθαίος 12), οι Φαρισαίοι είχαν απορρίψει δημόσια τον Μεσσία τους και βλασφήμησαν το Άγιο Πνεύμα (Ματθαίος 12:22–32). Εκπλήρωσαν την προφητεία του Ησαΐα για έναν σκληρόκαρδο, πνευματικά τυφλό λαό (Ησαΐας 6:9–10). Η απάντηση του Ιησού ήταν να αρχίσει να διδάσκει με παραβολές. Εκείνοι που, όπως οι Φαρισαίοι, είχαν μια προκατειλημμένη προκατάληψη ενάντια στη διδασκαλία του Κυρίου θα απέρριπταν τις παραβολές ως άσχετες ανοησίες. Ωστόσο, όσοι αναζητούσαν πραγματικά την αλήθεια θα το καταλάβαιναν.
Ο Ιησούς φρόντισε οι μαθητές Του να καταλάβουν το νόημα των παραβολών: Όταν έμεινε μόνος με τους δικούς του μαθητές, εξήγησε τα πάντα (Μάρκος 4:34β).
Η ερμηνεία μιας παραβολής μπορεί να παρουσιάσει ορισμένες προκλήσεις για τον μελετητή της Αγίας Γραφής. Μερικές φορές, η ερμηνεία είναι εύκολη επειδή ο ίδιος ο Κύριος έδωσε την ερμηνεία—η Παραβολή του Σπορέα και η Παραβολή του Σιτάρι και του Ζιζού εξηγούνται και οι δύο στο Ματθαίος 13. Ακολουθούν μερικές αρχές που βοηθούν στην ερμηνεία των άλλων παραβολών:
1) Προσδιορίστε το εύρος της πνευματικής αλήθειας που παρουσιάζεται. Μερικές φορές, μια παραβολή προηγείται από κάποιες εισαγωγικές λέξεις που παρέχουν ένα πλαίσιο. Για παράδειγμα, συχνά ο Ιησούς προηγήθηκε μιας παραβολής με τις λέξεις έτσι είναι η βασιλεία των ουρανών. Επίσης, πριν από την Παραβολή του Φαρισαίου και του Τελωνέα, διαβάζουμε το εξής: Σε μερικούς που ήταν σίγουροι για τη δική τους δικαιοσύνη και περιφρονούσαν όλους τους άλλους, ο Ιησούς είπε αυτή την παραβολή (Λουκάς 18:9). Αυτή η εισαγωγή οριοθετεί το θέμα που παρουσιάζεται (αυτοδικία και πνευματική υπερηφάνεια).
2) Διακρίνετε το κρέας της ιστορίας και το τι είναι απλώς διακοσμητικό. Με άλλα λόγια, δεν έχει κάθε λεπτομέρεια μιας παραβολής ένα βαθύ πνευματικό νόημα. Μερικές λεπτομέρειες είναι απλώς εκεί για να βοηθήσουν την ιστορία να φαίνεται πιο ρεαλιστική. Για παράδειγμα, στην ερμηνεία του ίδιου του Ιησού της Παραβολής του Σπορέα, δεν σχολιάζει το γεγονός ότι υπάρχουν τέσσερις (και μόνο τέσσερις) διαφορετικοί τύποι εδάφους. Αυτή η λεπτομέρεια δεν είχε νόημα για το γενικό σημείο που έθεσε ο Ιησούς.
3) Συγκρίνετε τη Γραφή με τη Γραφή. Αυτή η βασική αρχή της ερμηνευτικής είναι ανεκτίμητη κατά τη μελέτη των παραβολών. Οι παραβολές του Ιησού δεν θα έρθουν ποτέ σε αντίθεση με τον υπόλοιπο Λόγο του Θεού, τον οποίο ήρθε να εκφράσει (Ιωάννης 12:49). Οι παραβολές έχουν σκοπό να επεξηγήσουν το δόγμα και οι διδασκαλίες που φώτισε ο Ιησούς βρίσκονται ξεκάθαρα ότι διδάσκονται αλλού στη Βίβλο.
Υπάρχουν παραβολές στη Βίβλο εκτός από αυτές που βρίσκονται στα Ευαγγέλια. Το βιβλίο των Παροιμιών είναι γεμάτο αναλογίες—όποτε ο Σολομών χρησιμοποιούσε μια σύγκριση για να διδάξει μια αλήθεια, ειδικά στον εμβληματικό παραλληλισμό, το αποτέλεσμα ήταν μια απλή παραβολή. Για παράδειγμα, το εδάφιο Παροιμίες 20:2 λέει, η οργή ενός βασιλιά τρομοκρατεί όπως ο βρυχηθμός ενός λιονταριού. Ο βρυχηθμός ενός λιονταριού εκτοξεύεται μαζί με την οργή ενός βασιλιά για λόγους σύγκρισης. Αυτή είναι η ουσία της παραβολικής γλώσσας.
Αφού είπε μερικές από τις παραβολές Του, ο Ιησούς είπε: Όποιος έχει αυτιά για να ακούσει, ας ακούσει (Μάρκος 4:9, 23). Αυτό ήταν ένα κάλεσμα προς
ακούω στις παραβολές, όχι απλώς όπως θα άκουγε κανείς μια συνηθισμένη ιστορία, αλλά ως κάποιος που αναζητά την αλήθεια του Θεού. Είθε ο Θεός να δώσει σε όλους μας αυτιά να ακούσουμε αληθινά.